De kleine wereld van
Jeroen Sprenger

Dit zijn mijn beren -

Overlijdensakte van aannemer Gerrit Huyskens gevonden

Gerrit Huyskens, de aannemer die zo jammerlijk door een klap met een Walcherense paal om het leven is gekomen bij de stakingen van mei 1823, was 25 jaar oud en kwam uit Westerstede, een plaats in het Hertogdom Oldenburg. Hij bezat een groot buiten in Abcoude / Baambrugge. Dit blijkt uit zijn overlijdensakte, die onlangs boven water is gekomen. De staking is door Vincent Vrooland en mij beschreven in Dit zijn mijn beren.

 

Overlijdensaktes Gerrit Huyskens en Toon Sulman

Overlijdensaktes Gerrit Huyskens en Antonie Sulman

Jarenlang heb ik gezocht naar de overlijdensakte van aannemer Gerrit Huyskens, die bij de stakingsactties van mei 1823 bij de aanleg van het Groot Noordhollandskanaal is vermoord. Dankzij de recente digitalisering van films die de Mormonen begin jaren vijftig van de vorige eeuw hebben gemaakt van de Nederlandse Burgerlijkse Stand is die boven water gekomen. Met behulp van dit document is verder genealogisch onderzoek naar zijn afkomst mogelijk. Aanvankelijk dacht ik dat hij uit Zuid-West Brabant zou komen. Maar dat blijkt dus onjuist. Hij komt uit Oost-Friesland, Oldenburg, Westerstede. Eigenlijk heette hij Gerd Hülscher. Hij was ongetrouwd.

Het tweede deel van de acte is de overlijdensacte van Antonie Sulman. ook hij komt bij dezelfde staking om het leven. Bij een aanval op het huis van Huyskens gilt hij: "lk moet er in al zoude ik ook sterven!" Hij krijgt gedeeltelijk zijn zin: na een waarschuwing wordt hij van binnenuit door Huyskens doodgeschoten. Ook Guus (Augustinus) Oosterling werd bij deze staking door Gerit Huyskens gedood.

Buiten Den Haring in Baambrugge, circa 1730

Ets van het buiten Den Haring in Baambrugge, circa 1730, dat in 1820 in bezit kwam van Gerrit Huyskens.

Gerrit Huyskens is in 1820 eigenaar geworden van de  buitenplaats Den Haring, langs de Rijksstraatweg te Baambrugge, gemeente Abcoude. Voor f. 22155,- heeft hij het gekocht. Hij gaat dan al vrij snel over tot de verkoop van een aantal roerende goederen, waaronder 10 marmeren beelden, een loden beeld, een bakstenen vaas, een bakstenen beeld, een zonnewijzer, twee paarden en een Franse chais. Hij is afkomstig uit Duitsland en heet Gerd Hulscher, maar hij noemt zich in Nederland Gerrit Huijskens. Hij heeft plannen om het boerenbedrijf op te pakken op de buitenplaats. Na zijn dood in 1823 besluiten zijn voornamelijk Duitse erfgenamen de buitenplaats te verkopen. Voor f. 14700,- wordt Willem Hendrik Gompertz de nieuwe eigenaar. Bij de verkoop luidt de omschrijving: "de zeer aangenaam gelegen hofstede [...] met deszelfs hecht en sterk en weldoortimmert dubbelde Heerenhuizing, koetshuis, stalling, tuinmanswoning, koepel, wagenhuis en verder getimmerten".    

__________ 

Bronnen Tekst: Ir. D.L.H. Slebos, Kerkkroon, 't Veldhoen, Wiessenburg en Den Haring, In: Jaarboekje van het Oudheidkundig Genootschap Niftarlake 2006, blz. 78 - 89 Afb. 1: Hollands Arcadia Of de vermaarde Rivier Den Amstel. Alle deszelfs Lustplaatzen, Herenhuizen en Dorpen, Zig uitstrekkend van Amsterdam af door Ouderkerk, Abcoude, Baanbrug tot Loenersloot; wederkerende langs de vermaklyke Landgezichten van de Wetering.